Energiebeleid mag niet in simplismen vervallen

(tussenkomst in de Commissie Energie over het nadien goedgekeurde wetsontwerp betreffende de ontmanteling van de kerncentrales en het beheer van het kernafval – 21.06.2022)

Dit wetsontwerp is goed, nuttig en noodzakelijk. Het is goed voorbereid. Kernenergie is en blijft belangrijk voor ons land. 50 jaar geleden werd de eerste drukwaterreactor buiten de VS in Mol in gebruik genomen.

Vandaag bestaat 45% van onze energieproductie, als ik het onvolprezen Electricitymap volg, ook nog uit kernenergie en zullen we daar de komende dertien jaar verzekerd van worden. Dat is alleszins de basis en het opzet van de gesprekken die de minister en de eerste minister voeren met Engie. In een materie, een energiebron die zeer waardevol is geweest, maar waarvan het afvalbeheer een bijkomende uitdaging vormt.

Zoals we allemaal weten is er de keuze gemaakt om enerzijds te investeren in nieuwe generatie kerntechnologieën en om afspraken te maken met Engie rond de verlenging van de twee jongste kerncentrales. Dat vereist dat we ook goede afspraken maken rond de afbouw en het beheer van het afval. Dat goed partnership betekent, niet alleen goede afspraken, maar ook respect voor elkaar. En wordt niet gediend door extra intentieprocessen te maken, die natuurlijk vanuit een bepaalde hoek naar voren komen.

Ik denk dat we een onderscheid moeten maken tussen onze bezorgdheid over het klimaat en de noodzakelijke energietransitie en een bepaald antinucleair activisme. Afval, laten we eerlijk zijn, is geen privilege van kerntechnologie. Ik denk dat alle energiebronnen een of andere vorm van afval creëren. Windmolens moeten bijvoorbeeld na vijftien jaar afgebroken worden en de energieopslag in batterijen produceert ook afval.

Laten we niet in simplismen vervallen. Maar laten we vooral aandacht hebben voor goede regels en het veiligstellen van bepaalde reserves. Dat kunnen we verwachten van privépartners met wie we werken en mee willen blijven werken, en ook van burgers.

‘De vervuiler betaalt’ is een gezond principe dat we zo breed en zo efficiënt mogelijk moeten toepassen naar bedrijven, burgers en energieproducten. Laten we eerlijk: er bestaat geen enkele energiebron die afvalvrij is. Rekening houdende met de bezorgdheden rond het klimaat, het afvalbeheer en de bevoorradingszekerheid moeten we een evenwicht vinden tussen zekerheid, betaalbaarheid, maar ook een gedegen afvalbeleid. Dat wat betreft mijn algemene opmerkingen.

Het ontwerp is uitermate degelijk. Ook de opmerkingen van de Raad van State werden erin verwerkt. Daar heb ik weinig aan toe te voegen. De enige opmerking die ik gemaakt heb is op het voorstel van enkele collega’s om een aparte vennootschap op te richten. Ik denk dat je een structuur moet hebben die verantwoordelijkheden laat waar ze zijn, maar ook garandeert dat ze worden opgenomen.

Dat zal zeker in de toekomst een punt van verdere aandacht zijn. Ik wens de regering om zo rap mogelijk, op een degelijke manier, in wederzijds vertrouwen en respect, wat nu op tafel legt om de energiezekerheid in dit land te verzekeren, dat die onderhandelingen degelijk, efficiënt maar discreet gevoerd worden.