Breng onze zeelieden terug naar huis

(Interpellatie plenaire vergadering 25 juni 2020)

Meneer de minister, 

Wereldwijd zijn er zo’n 1,2 miljoen zeevarenden, waarvan er vandaag een kwart miljoen vastzitten op zee of in havens. Door de coronacrisis zijn bemanningswissels namelijk bijzonder complex geworden.

Zeelieden zijn de onzichtbare handen van de internationale handel. Ze zorgden er tijdens deze wereldwijde crisis voor dat onze bevoorradingslijnen niet stilvielen. Nu de situatie wat gekalmeerd is, mogen we hen dan ook niet vergeten.

Lokale verbodsbepalingen om af te monsteren, lokale quarantainemaatregelen en een gebrek aan internationale vluchten maken dat een bemanningswissel in vele landen onmogelijk is. Dat alles levert schrijnende toestanden op: bemanningsleden moeten verplicht aan boord blijven en mogen onder geen beding aan land, zelfs niet wanneer ze aangemeerd zijn in een haven.

The Economist verwoordde het treffend: ‘Global trade’s invisible hands must not be forgotten. When their work is done, they deserve to go home.’  

Het is niet aan de rederijen, maar aan de regeringen om dit probleem op te lossen. In de Belgische havens zitten we goed: protocollen tussen werkgevers en werknemersorganisaties werden snel en volledig geïmplementeerd. De Antwerpse haven, bijvoorbeeld, werd internationaal geprezen voor haar aanpak.

Tot zover het goede nieuws. Voor 3.500 zeelieden op Belgische schepen en baggerboten in het buitenland is de situatie echter onhoudbaar geworden. Vele regeringen wereldwijd blijven dan ook in gebreke en ondernemen te weinig acties.

Zeelui verdienen daarom in álle landen het statuut van critical worker én een gedegen implementatie van de internationale protocollen. Op die manier moeten hun aflossingen sneller en beter kunnen verlopen.

Vandaar mijn verzoek aan de minister van Buitenlandse Zaken om extra inspanningen te leveren en de repatriëring van zeelieden te vergemakkelijken. Meer bepaald vraag ik de minister om aan te dringen bij de regeringen van landen waar Belgische schepen vastzitten om bemanningsleden het statuut van critical worker te bezorgen en om via sectorgebonden protocollen snelle bemanningswissels mogelijk te maken. 

Scheepsbemanningen dreigen vandaag, om het met een spreekwoord te zeggen, tussen wal en schip te vallen. Dat mogen we niet laten gebeuren. Meneer de minister, ik kijk samen met de maritieme wereld uit naar de verdere acties die u zal ondernemen. Want de situatie is dringend. The Economist verwoordde het treffend: ‘Global trade’s invisible hands must not be forgotten. When their work is done, they deserve to go home.’